Bijzaken gemeten en niet de kern van de zorg
Ziekenhuislijstjes AD en Elsevier
Intensive care arts legt uit waarom ze niet deugen.
Voor Kijken in de Ziel – Artsen dat binnenkort ook als boek verschijnt, interviewde Coen Verbraak Hans van der Hoeven, hoofd van de intensive care bij het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen.
Het is een prachtig, leerzaam vraaggesprek met een wijze dokter over genezen en dood, dat in de – uitstekende – eerste Amsterdamse weekendeditie van NRC Handelsblad staat. In het begin gaat het over de beste ziekenhuizen in 2012 volgens Elsevier en de indicatoren en de AD ziekenhuis top 100 en de criteria
De top 4 van Elsevier:
Flevoziekenhuis in Almere
Rijnstate in Arnhem
Sint Jansdal in Harderwijk
MC Groep in Lelystad.
Top 5 AD:
1. Meander Medisch Centrum in Amersfoort
2. Beatrixziekenhuis Rivas in Gorinchem
3. Wilhelmina Ziekenhuis in Assen
4. Elkerliek Ziekenhuis in Helmond
5. Ziekenhuis Sint Jansdal in Harderwijk
Dan heb je nog de Toplijsten van dr. Yep (fotootje), waarbij je alleen maar naar de foto’s hoeft te kijken om het niveau te beoordelen. Dit gedoe is van de De Zorggeverij, die nu al de prijs voor het Beste Ziekenhuis 2013 heeft uitgereikt. Handig, voor het geval volgende week de wereld vergaat. En voor de verkoop.
Uit het interview met Van der Hoeven:
Verbraak: Het AD en Elsevier publiceren jaarlijks van die lijsten van de beste ziekenhuizen. Zijn die betrouwbaar?
Van der Hoeven: “Nee, die zijn volslagen onbetrouwbaar. Je kunt bij de ene bovenaan staan, en bij de ander onderaan. Er wordt vaak een aantal items gekozen die niet direct iets met de kwaliteit van zorg te maken hebben: of de maaltijden goed zijn, en of er een ruimte is voor de familie.
Maar daar gaat het niet om. In essentie gaat het om dat team dat daar met passie die patiënt probeert te behandelen. Dat vind je helemaal niet terug.
Ik heb in de waarheidsvindingscommissie gezeten die onderzoek deed naar bacteriële infectie in het Maasstad Ziekenhuis. Die commissie onderzocht waarom die bacterie daar zolang heeft kunnen doorwoekeren.
Het Maasstad Ziekenhuis heeft jarenlang heel erg zijn best gedaan om steeds hoger op die lijstjes te komen. Dat deden ze ook voortreffelijk. Het is inderdaad een heel goed ziekenhuis.
Alleen: een belangrijk proces, zoals het met elkaar in de gaten houden dat er toch niet iets helemaal misgaat binnen zo’n ziekenhuis, is volledig verloren gegaan. En dat is evengoed kwaliteit van zorg.”
Wel jammer dat Van der Hoeven enkel ‘passie’ noemt, ook niet het allerbelangrijkste. Dat is immers naast toewijding vooral de kundigheid. Ofwel: de beste ziekenhuisafdeling is die waar je de grootste kans hebt om in betere toestand afscheid te nemen dan dat je er binnenkwam. Inderdaad, dat is onvergelijkbaar en niet te meten.
Peter Olsthoorn | 09-12-12 11:13
Reacties
Eric | 10/12/12 om 19:44
Het is verschrikkelijk gesteld met dit soort “de beste” lijstjes: Kwaliteit laat zich niet meten! Eenieder die dit beweert wel te kunnen zou ik willen uitnodigen een verkoper in dienst te nemen en die een commisie loon op basis van kwaliteitscriteria krijgt. Moet je opletten hoe snel er situtaties ontstaan die tegengesteld zijn aan de belangen van het bedrijf, maar die heel goed scoren. Het is niet oplosbaar. En deze problemen zie je bijvoorbeeld op scholen, waar als gevolg van de uitstroom normering de instroom zo wordt geselecteerd (lees conservatiever waardoor kinden geen kansen meer wordt geboden bij een onverwachte slechte cito-score) dat deze omhooggaat.
De bedrijven gaan zich onvermijdelijk richten op de meet-criteria en dat ten koste van allerlei aspecten die daadwerkelijk de kwaliteit bepalen. Risico mijdend gedrag bijvoorbeeld loont, want dat betaalt zich terug in lagere probleemcijfers. En lagere probleemcijfers vertaalt zich terug in hogere scores. En de persoon met problemen: die moet maar naar een ander ziekenhuis…..