Leugens.nl

Niet ‘De Grote Leugen’

Waarom Jesse Frederik dit keer te kort door de bocht gaat.

Gelezen: Column De Groene Amsterdammer, 19 december 2013, ook op De Correspondent.

Jesse Frederik van Follow the Money is een van de grootste journalistieke talenten. Hij onderzoekt goed. Maar schrijft nu ook columns, zoals genoemde, met ondermeer:

“De Grote Leugen van onze tijd is de absurde kosten-batenanalyse die onze beleidsmakers loslaten op deze crisis. De regering vindt, hoewel het nooit zo cru wordt gesteld, het terugbrengen van het begrotingstekort en de staatsschuld eigenlijk belangrijker dan het terugbrengen van de werkloosheid en de leegstand.”

Het wordt niet zo gesteld, maar het is wel een leugen? Het is beleid waarmee je het eens of oneens kunt zijn. Het is al niet zeker dat regering of overheid zo veel invloed heeft dat een land uit een crisis kan komen, oftewel werkloosheid of leegstand structureel kan verminderen.

“Een berekening op de achterkant van een sigarendoos: sinds 2008 heeft Nederland grofweg vierhonderdduizend meer werklozen. Stel dat al deze werklozen weer werk zouden krijgen en evenveel toevoegen als de gemiddelde arbeidsproductiviteit, dan zou het bbp in één klap met 26,9 miljard euro toenemen. Een enorm bedrag.”

Net als een column van een paar honderd woorden te weinig is om economisch beleid tegen het licht te houden en daar een etiket op te plakken, is de achterkant van een sigarendoos groot genoeg voor juiste berekeningen in deze. Het enige wat niet onjuist is in deze veronderstelling is de inherente gevolgtrekking: ‘Een enorm bedrag’. Wie nu ‘grote leugen’?

“Tegen de economische verliezen van werkloosheid is niet op te hervormen. En dat inzicht is volledig verloren gegaan.”

Nou nee hoor: elk kabinet wil de werkloosheid terugdringen, werkelijk waar. Maar verschilt van inzicht over de methode. Jesse suggereert dat de overheid die banen zal moet scheppen maken en het geld daarvoor moet uitgeven.

Hij meent, in navolging van enkele Amerikaanse economen, dat “langdurige werkloosheid zelfs negatieve gevolgen heeft voor die ongrijpbare lange termijn. Bijvoorbeeld door kennis die verloren gaat en door werklozen die ontmoedigd raken en helemaal stoppen met werken.”

Dat mag zo zijn, economen en dus ook politici verschillen van mening hoe je werkloosheid op de korte en lange termijn kunt minimaliseren. Ze verschillen van mening over de voor- en nadelen van het banen scheppen op kosten van de staatsschuld. En er is geen goed inzicht in de structurele aard van de verandering van de arbeidsmarkt die ook werkloosheid veroorzaakt.

“De Grote Leugen is dat we het huidige crisisbeleid binnen de marges van de redelijkheid zijn gaan zien.”

Wellicht dat het huidige kabinet te veel de nadruk legt op de staatsschuld. Echter, juist dezer dagen wordt het kabinet Lubbers-1 gememoreerd dat met ongeveer een zelfde soort beleid de crisis van begin jaren tachtig goed heeft aangepakt.

Er is een verschil tussen een al dan niet foutief economisch gezichtspunt en ‘De Grote Leugen’. Misschien is het zo genoemd, omdat De Groene een themanummer maakte over liegen en leugens.

Peter Olsthoorn | 29-12-13 11:49