De theorie en de praktijk
Bezuinigingen
Overheid gaat gewoon, ongecontroleerd, voor dezelfde taken steeds meer uitgeven.
Gelezen: Rapport Roland Berger
De overheidsuitgaven stegen in de afgelopen 11 jaar met 62 procent van 185 miljard in 2000 naar 300 miljard in 2011. Tegelijkertijd is de productiviteit aanzienlijk gedaald.
Als de overheid tegen dezelfde kostprijs (gecorrigeerd voor inflatie) zou werken als 11 jaar geleden zou hiermee minstens 17 miljard euro per jaar worden bespaard.
Roland Berger heeft de studie uitgevoerd naar aanleiding van de publieke discussie rond het begrotingstekort. Arnoud van der Slot, partner bij Roland Berger in Nederland:
“De bevindingen staan in sterk contrast tot het beeld van voortdurende bezuiniging dat in de pers wordt geschetst. In vrijwel alle sectoren zijn de overheidsuitgaven met 62 procent veel sneller gestegen dan de inflatie en het bruto binnenlands product (BBP), uitzondering zijn de rentelasten op de staatsschuld, defensie en ontwikkelingssamenwerking.”
Specifiek is er gekeken naar de productiviteit van die overheidstaken waar men een eenheid van productie kan vaststellen, daarbij gebruik makend van eerder onderzoek door het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Denk hierbij aan voorbeelden als wat het kost om een leerling een schooljaar te laten doorlopen, een misdrijf te registreren en op te helderen door de politie en een rechtszaak af te handelen.
Als de overheid in dit soort activiteiten tegen dezelfde kostprijs zou werken als tien jaar geleden, wel gecorrigeerd voor inflatie, zou er nu jaarlijks 17 miljard euro worden bespaard. Als de overheid dezelfde efficiëntieslag had gemaakt als in het bedrijfsleven, waren de lonen van de ambtenaren nog verder gestegen en was er desondanks ongeveer 22 miljard op de overheidsuitgaven bespaard.
In verhouding tot de Hervormingsagenda Rijksdienst die uitgaat van een geplande besparing van 3 miljard euro te realiseren tot 2018 – is er een veel grotere potentie geïdentificeerd die vraagt om een actieve sturing op productiviteit binnen de gehele overheid (niet alleen de Rijksdienst).
Partij-onafhankelijk probleem
Volgens Roland Berger is het managen van de activiteiten van de overheid op kostprijs geen onderwerp van politiek debat. Iedere politieke partij zal van mening zijn dat dit van groot belang is.
Roland Berger ziet de volgende stappen om de besparingspotentie te verzilveren:
• Bepaal focus en doelstelling van besparingsinitiatieven door nader te onderzoeken waar precies de afgelopen tien jaar de stijging van de kostprijs door is veroorzaakt
• Introduceer productiviteitsturing en monitoring binnen de overheidsorganisaties – en zorg dat Ministers hierover (jaarlijks) verantwoording afleggen
• Start concrete besparingsinitiatieven gericht op verbreding van het bestaand inkoop besparingsprogramma, sectorspecifieke programma’s (zorg etc.) en versimplificeren van processen (mede door bewustwording onder politici van eigen negatieve impact)
Met name de eerste twee activiteiten zouden direct moeten worden gestart.
Peter Olsthoorn | 02-07-13 07:31
Uw e-mail adres wordt niet gepubliceerd en niet aan derden verstrekt.
Omgangsvormen