Leugens.nl

Voedselclaims mogen niet meer 

Voedsel- en Warenautoriteit

“Muilkorft journalisten met nieuwe regels”

Gelezen: Toine de Graaf op Villamedia

Hij schrijft over overheidsinstantie Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) die volgens hem de persvrijheid schoffeert:

“Een tijdje terug kreeg een hoofdredacteur van een publiekstijdschrift een waarschuwing van de NVWA, met de dreiging van een boete van 30.000 euro bij herhaling van het strafbare feit. In de kolommen was een chocolademerk genoemd. De chocoladefabrikant claimde een positief effect bij diabetes en dit was in het tijdschrift op de hak genomen.

Mag niet, op basis van de Europese ‘claimwetgeving’ die wil voorkomen dat consumenten worden misleid met onbewezen beweringen over voeding. Daarom mag een journalist nooit een merk noemen van een voedingsmiddel of -supplement en dit koppelen aan ziekte. Het doet er niet toe of dit op schertsende of wervende toon gebeurt.

…Op de site van de organisatie worden journalisten als volgt gewaarschuwd voor deze denktrant: ‘Als op een website een levensmiddel wordt aangeprezen, mag niet elders op die site medische informatie staan over het product of een ingrediënt’. Het woord website moeten we hier lezen als ‘uiting’, zo heb ik me laten uitleggen door een NVWA-medewerker. Het kan dus vervangen worden door ‘tijdschrift’, ‘krant’, ‘uitzending’, enzovoort.

Het wordt nog doller. En wel vanaf 14 december, wanneer Europese verordening 432/2012 van kracht wordt met daarin de goedgekeurde gezondheidsclaims voor voeding. Over de afgewezen claims dienen we vanaf dat moment ook vooral te zwijgen. Even terug naar de casus, voor het juiste begrip: journalisten mogen geen chocolademerk in verband brengen met ziekte.

We mogen van de NVWA ook geen ziekte in verband brengen met chocola en in dezelfde ‘uiting’ een advertentie hebben van een chocolademerk. Zo mogen we evenmin een zuivelproduct waaraan probiotica zijn toegevoegd linken aan eczeem (ook een ziekte).”

Weerwoord

Anita Douven, Hoofd Communicatie van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, schrijft in een reactie: “Wat de heer De Graaf schrijft is grotendeels waar.

Echter, het gaat hierbij alleen om commerciële uitingen. Een journalistiek stuk over de gezondheidsbenefits van chocola kun je helemaal vrij opschrijven.

Maar als je dat doet terwijl je gesponsord wordt door een chocolademerk, dan kan dat niet. Dit soort opzetjes zie je vaak in gezondheidsbladen die je gratis thuis krijgt. Het lijken onafhankelijke artikelen, maar vervolgens blijkt het betreffende artikel of zelfs het hele tijdschrift gesponsord te zijn door een fabrikant van voedingsupplementen die veelvuldig zijn producten in het blad adverteert.

Wat wel of niet mag hangt er dus van af of de uiting commercieel is of niet. De NVWA onderzoekt altijd van geval tot geval of sprake is van een commerciële uiting.

In Europees verband wordt het maken van claims vanaf 14 december verder aan banden gelegd. Vanaf die datum mogen nog maar 222 gezondheidsclaims op levensmiddelen worden gemaakt. Dit zijn allemaal claims die wetenschappelijk zijn onderbouwd. Iedere producent van levensmiddelen heeft de kans gehad claims goedgekeurd te krijgen.
Dus, journalistiek mag alles, zolang de journalist het maar niet doet in een commerciële context. In een commerciële context mag je alleen beweringen gebruiken die wetenschappelijk bewezen zijn. “

Peter Olsthoorn | 25-11-12 08:53