Universiteit Wageningen jubelt over 'onderzoek:
‘Melk goed tegen hart- en vaatziekten’
Berichtgeving gevolg van nauwe banden met de zuivelindustrie?
De conclusie van het omstreden persbericht, opgesteld door de universiteit:
” Na een halve eeuw lijkt Joris Driepinter, het reclamestripfiguurtje dat vanaf de jaren ’60 pleitte voor drie ’pinten’ melk per dag, gelijk te krijgen. Volgens onderzoek van dr. Sabita Soedamah-Muthu, universitair docent bij de afdeling Humane voeding van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, zou de witte motor namelijk wel eens heel gezond kunnen zijn.
Drie glazen melk per dag waren gerelateerd aan een 18 procent lagere kans op hart- en vaatziekten, zo blijkt uit haar publicatie in de American Journal of Clinical Nutrition van deze maand. ‘In de literatuur waren er nogal wat tegenstrijdige resultaten over de gezondheidseffecten van melk’, vertelt Soedamah. ‘Soms was er een gunstige relatie met hart- en vaatziekten, soms een negatief of helemaal geen verband.’
Haar methode: ze nam vier bestaande artikelen, na anderhalf jaar speuren in 5.000 wetenschappelijke artikelen over melk, en vroeg de data, onder meer van Harvard in de VS. Citaat Soedamah-Muthu: ” ‘We konden de verschillende studies combineren door de melkinname voor alle proefpersonen om te rekenen in grammen per dag’, legt ze uit.
En de resultaten mochten er zijn. Het drinken van een glas melk per dag bleek samen te hangen met een zes procent lagere kans op het optreden van hart- en vaatziekten. Soedamah: ‘Het positieve effect van melk konden we tot en met drie glazen per dag aantonen, dan is het risico op hart- en vaatziekten 18 procent lager’.”
Van dit citaat deugt niet veel, dat kan iedere lezer zomaar zien. Het gesuggereerde verband slaat als de denkbeeldige tang op het denkbeeldige varken. Dan volgt er nog een alinea die minder bedenkelijk is, maar ook van een dubieus gehalte:
“Volgens de onderzoeker zijn mineralen zoals calcium en kalium in de melk mogelijk verantwoordelijk voor het gevonden effect: ‘Die hebben een bloeddrukverlagend effect.’ Meer melk drinken, zoals Joris Driepinter een halve eeuw geleden al adviseerde, heeft volgens Soedamah dan ook zeker zin, maar het effect moet ook niet overdreven worden. ‘Er was geen relatie tussen de melkinname en sterfte, je leeft er niet langer door’, relativeert ze.”
In de laatste alinea is de universiteit open: “Humane voeding kreeg financiering van de zuivelindustrie. Soedamah kwam blanco, en onpartijdig als nieuwkomer in het project. ‘Ik vond het een uitdagend onderzoek’, vertelt ze. ‘De zuivelindustrie heeft zich niet beziggehouden met de inhoud van het onderzoek en ik kon het in principe onafhankelijk van hen uitvoeren. De zuivelindustrie is uiteraard nu wel blij met de resultaten.’
Geen hard verband
Hierboven zet de persvoorlichter ‘Hans Wolkers’ van de Universiteit Wageningen het tussenkopje ‘onpartijdig’. Dat is nog maar de vraag, want alleen al de selectie van het onderzoeksonderwerp kan beïnvloed zijn door de sponsor. Vervolgens kwam er nog een jubelverhaal in Wageningen World, het blad van de universiteit.
De conclusie van het onderzoek luidt echter: “This dose-response meta-analysis of prospective studies indicates that milk intake is not associated with total mortality but may be inversely associated with overall CVD risk; however, these findings are based on limited numbers.”
‘CVD’ stat voor hart en vaatziekten. Dus: may be = zou kunnen. Het gaat bovendien om een bijvangst van het onderzoek. Ik weet niet of de onderzoekers mevrouw Sabita Soedamah-Muthu, Eric Ding, Wael Al-Delaimy, Frank Hu, Marielle Engberink, Walter Willett en Johanna Geleijnse zo blij zijn dat ze in de p.r. zweefmolen zijn gezet. Komen ze er, al dan niet melk drinkend tevoren, niet kostmisselijk uit? Of denken ze: “Ja, we drinken wel van die melkindustrie.”
Zie ook de uitzending van EénVandaag
Wakker Dier
Wakker Dier zegt een ‘proefproces’ te zijn begonnen. Echter, het gaat hier om een klacht bij de ReclameCode Commissie via Wieringa Advocaten te Amsterdam.
Die klacht betreft vooral de claim die onwettig zou zijn in het licht van Europese regels. Wakker Dier is verder scherp:
“De zuivelindustrie heeft zich afgelopen decennium in alle lagen (commercieel) verbonden met Wageningen Universiteit. Met de International Dairy School Wageningen heeft de NZO sinds 2005 een dependance binnen de universiteit.
Het nieuwe onderzoeks- en ontwikkelingscentrum van FrieslandCampina voor 350 werknemers, verrijst binnenkort op het campusterrein van de universiteit . Drie Wageningse bijzonder hoogleraren staan dit jaar op de loonlijst van NZO. Zij symboliseren de sterke verwevenheid tussen wetenschap en zuivelsector. Diverse recente publicaties van de WUR sluiten naadloos aan bij de agenda van de internationale zuivelindustrie, verenigd in het Global Dairy Platform (GDP). Hierin zitten, naast bijvoorbeeld FrieslandCampina, Danone en Nestlé, ook twee hoogleraren van de WUR.
GDP stelde in 2008 als prioriteit dat het negatieve imago van melkvet moest worden verbeterd. WUR kopte twee jaar later in een zeer suggestief persbericht vol feitelijke onjuistheden, dat ‘melk goed [is] tegen hart- en vaatziekten’ . Professor M. Katan sprak hieraan voorafgaand al beangstigend voorspellende woorden: ‘De zuivelindustrie heeft goede relaties met wetenschappers, en die kunnen zonder probleem studies en publicaties leveren waar het imago van melkvet mee kan worden opgekrikt ‘.
Onlangs concludeerde bekroond wetenschapsjournalist Hans van Maanen, na het lezen van een discutabel onderzoek van WUR over zuivel-bacteriedrankjes (betaald door FrieslandCampina) “Brutaler zie je ze zelden” en cynisch “Ach, Wageningse wetenschap – is er iets wat ze niet kan?”
Peter Olsthoorn | 18-09-11 10:24
Reacties
Joris Eenglazer | 22/09/11 om 09:02
En meer dan twee glazen per dag verhoogt nu blijkbaar weer de kans op kanker: http://www.telegraaf.nl/binnenland/10597843/__Veel_melk_gevaarlijk__.html?p=11,2
Melk, het blijft je verrassen!