Leugens.nl

Drie oorzaken voor hoge foutmarges bij peilingen: 

Zweven tot in de hokken en PVV-jokken

PVV-stemmers verzwijgen hun voorkeur en/of komen te weinig in peilpopulaties voor. Kiezers die tot het laatste moment twijfelen maken het voorspellen ook tot een crime.

Gelezen: Survey-onderzoek.nl, De Pers, CBS, NRC Handelsblad.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek zegt dat de internetpeilingen niet representatief zijn:

1. Mensen die geen internet hebben doen al niet mee. En ook al heeft 90 procent van de mensen in Nederland internet, toch zijn groepen als ouderen, laagopgeleiden en allochtonen behoorlijk ondervertegenwoordigd in deze peilingen;

2. Verder is de steekproef niet netjes geloot, maar kunnen mensen zelf beslissen om mee te doen. Dit leidt ertoe dat vooral mensen meedoen die dat leuk vinden, daarmee is de steekproef geen afspiegeling van de Nederlandse bevolking. ((Je kunt je, zo blijkt, met een onbeperkt aantal e-mail adressen aanmelden.)

Het CBS wil met journalisten komen tot een ‘checklist’ waarmee snel inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van een peiling. Die moet als vereisten bevatten:

• Een degelijke verantwoording van het onderzoek;
• De steekproef moet geloot uit de hele groep en niet enkel internet.
• Vraagformulering neutraal of onzorgvuldige dan wel leidend naar gekleurde antwoorden?
• Vermelden van de onzekerheidsmarges op de uitkomsten.

Over dat laatste: “Zo kan bij een steekproef…een schatting er 3 procent naast liggen. Dat komt overeen met een marge van 4 í  5 zetels. Een verschil van 4 zetels in dit voorbeeld geeft geen definitief uitsluitsel over wie na de verkiezingen de grotere partij is. Als een partij er in een peiling 2 zetels bij krijgt, dan is het niet zinvol om hierover verder te filosoferen.”

Verschillen met de uitslag:

• TNS Nipo: 16 zetels (6 bij PVV)
• Synovate (Politieke Barometer): 16 zetels (7 bij PVV)
• Peil.nl (Maurice de Hond): 18 zetels (6 bij PVV)

Zwevende kiezers

Synovate legt verantwoording af: “We zaten er samen met TNS 16 zetels naast, maar maakten alleen bij de PVV een grote uitglijer. We zijn tevreden en gaan nog intensiever aan de slag om ook die PVV-kiezer goed in kaart te brengen.”

TNS Nipo verwijst naar haar Verantwoording: een panel van 1.000 tot 1.500 personen, met telefonische aanvulling van niet-internetters.

Maurice de Hond heeft een heldere verantwoording, met ondermeer: “Om de geschetste aanpak te evalueren en zo goed mogelijk aan te scherpen wordt met enige regelmaat hetzelfde onderzoek ook nog via de ‘klassieke’ manier telefonisch uitgevoerd. Verschillen in resultaten worden geí«valueerd en leiden zonodig tot aanpassing van de methodiek om een zo goed mogelijke schatting te geven van de resultaten voor alle Nederlanders.

De gekozen methode van Peil.nl zal dus een goede inschatting geven van wat er werkelijk leeft onder de Nederlanders. Qua representativiteit zeker niet slechter dan onderzoeken die telefonisch of op andere wijzen (bijvoorbeeld via een computerpanel) worden uitgevoerd.”

De Hond heeft op televisie niet altijd, maar met regelmaat gemeld dat een peiling geen absolute betrouwbare data oplevert. Het CBS vindt het onjuist dat wel degelijk de suggestie wordt gewekt van betrouwbaarheid.

Peil.nl bracht drie dagen voor de verkiezingen nog een bericht uit over de Votatiliteit, de neiging om te wisselen, oftewel te zweven. “En inmiddels geeft ruim 80% van degenen die een partij noemen aan vrijwel zeker te zijn van hun keuze.”

Je kant dat ook omdraaien: ruim 20 procent weet het nog niet, dus we moeten gokken over 30 zetels. Kortom, de zogenaamd zwevende kiezers maken het betrouwbaar peilen meer en meer tot een casino. In die zin hebben de peilers het nog voortreffelijke gedaan.

Maar hun uitslagen zijn niet openbaar. Niet bekend is welke correctiefactoren ze zelf al toepassen op grond van jarenlange ervaringen.

Besmuikt PVV kiezen

Durven alle PVV-stemmers ronduit voor hun keuze uit te komen. Afgaande op het verschil tussen alle peilingen (consequent!) en de realiteit is dat niet het geval.

Wie kent ze niet, de familieleden en kennissen die in discussies opperen:

“Wilders mag dan niet overal gelijk in hebben, hij durft wel te zeggen waar het op staat.”

“Als je het goed nagaat heeft Wilders toch voor 80 procent gelijk.”

“Die andere partijen zijn Wilders wel gevolgd.”

Op de vervolgvraag ‘dus ga je PVV stemmen?’ ontstaat doorgaans de nodige onrust en het zoeken naar woorden. Niet altijd komen er rechtgeaarde antwoorden.

Deskundigen en het CBS uitten de vrees dat peilinguitslagen op zich kiezers sturen. Dat kan weer onderzocht worden, met een peiling.

Feit is dat peilingen tot stand komen door meningen op momenten. Gedachten, intenties noch meningen zijn congruent met gedrag. Zie ook:

Liegen de peilingen of liegen de kiezers?

Manipuleren met opiniepeilingen

Peilingen van Maurice de Hond

Peter Olsthoorn | 13-06-10 11:16