Leugens.nl

Over welke feiten gaat het eigenlijk? 

Antilliaanse en Marokkaanse criminaliteit

De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb betwistte cijfers van criminoloog Frank Bovenkerk. Wie heeft er gelijk?

Bovenkerk sprak in zijn afscheidsrede als scheidend hoogleraar criminologie aan de Universiteit Utrecht in 2009 over recidivecijfers van Marokkaanse jongeren.

Dat leverde de volgende verslagen op:
Volkskrant: Veel jonge criminele allochtonen R’dam
Veel jonge criminele allochtonen R’dam
Wereldomroep: Etnische politieregistratie: verhelderend of stigmatiserend?

ANP: ‘Politie kent helft jonge Marokkaanse mannen Rotterdam’

Bovenkerk noemde in zijn afscheidsrede onder de kwalificatie ”˜absoluut schrikbarende cijfers’ twee opvallende feiten:

1. Van de Marokkaans-Nederlandse jongemannen in Rotterdam in de leeftijd van 18 tot 24 is bijna 55 procent met de politie in aanraking gekomen op verdenking van een delict;

2. Niet minder dan 90 procent van de jongens met een Marokkaanse achtergrond recidiveert tegenover 60 procent van de autochtonen.

Aboutaleb reageerde in de Volkskrant: Cijfers over recidive kloppen niet: “Dat 90 procent van de jongens met een Marokkaanse achtergrond recidiveert, blijkt in Rotterdam in het geheel niet uit de cijfers”.

Wie heeft er gelijk?

• Bovenkerk noemde een landelijk gemiddelde en baseerde zich bij zijn uitspraak over Marokkaanse recidive op het Jaarrapport Integratie 2008 van het CBS.
• Aboutaleb sprak over Rotterdamse cijfers, gebaseerd op de rapportage over de voortgang van het gemeentelijke programma Voorkomen Criminele Loopbaan Allochtone Jongeren. Daarin staat vermeld dat van een groep van 39 Marokkaans-Rotterdamse jongeren die in 2006 in De Hartelborgt gedetineerd waren, er 44 procent binnen een jaar na detentie hebben gerecidiveerd.

Appels en peren dus. In een reactie tegenover Leugens.nl erkent Aboutaleb dat Bovenkerk over een landelijk recidivecijfer spreekt. Waarom spiegelde hij Rotterdam eraan? “De cijfers waaraan in het artikel gerefereerd wordt, komen uit de bespreking uit de Rotterdamse raad, die juist ging over de Rotterdamse situatie”, aldus Aboutaleb.

Feit blijft dat Aboutaleb een landelijk cijfer van de gehele groep heeft vergeleken met een Rotterdams cijfer over een kleine groep. Het recidivecijfer van Bovenkerk is daarom onterecht becommentarieerd. De Volkskrant ging niet in op de verkeerde vergelijking, maar nam een mogelijke rel als uitgangspunt.

Verdacht, nog niet veroordeeld

Na de ontstane ophef bracht Bovenkerk een bezoek aan Aboutaleb, die hem vroeg het de Rotterdamse gemeenteraad te komen uitleggen. Bovenkerk: “Want hoe het probleem in elkaar steekt, daar hebben de meeste gemeenteraadsleden geen benul van”. De hulp van Bovenkerk moest wel wachten tot na de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart.

Is de zaak afgedaan? Nee. In zijn afscheidsrede doet Bovenkerk nog een andere uitspraak, gebaseerd op het rapport Antilliaanse Rotterdammers 2008: “In het rapport Antilliaanse Rotterdammers 2008 dat op basis van deze gegevens is gemaakt staat een tabel waaruit blijkt dat van de leeftijdscategorie van 18-24 jaar niet minder dan 54,7 procent van de jongens met een Marokkaanse achtergrond ten minste een keer met de politie te maken heeft gehad”.

Een onnauwkeurigheid, want het gaat om ”˜in aanraking gekomen met de politie op verdenking van een delict’. Bovenkerk erkent dat het onderscheid genoemd moet worden.

Antillianen

Het Volkskrant-artikel over Aboutaleb: “Wordt er ingezoomd op de ernst van het delict, dan heeft Rotterdam meer zorgen over zijn inwoners van Antilliaanse komaf, aldus de burgemeester. De criminelen binnen deze etnische groep vallen op door gebruik van extreem geweld”.

Het begrip ”˜extreem geweld’ is moeilijk te definií«ren. Maar het CBS publiceert wel cijfers van het aantal gedetineerden in Nederland naar land van herkomst. Strafbare feiten die een gevangenisstraf tot gevolg hebben, behoren volgens Bovenkerk tot de zwaarste categorie delicten.

Hoewel het CBS louter absolute getallen geeft van gedetineerden, levert een eenvoudige berekening (koppeling aan bevolkingsgrootte per groep) opmerkelijke percentages op (zie tabel).

Conclusies

• Antilliaanse Nederlanders waren in de periode 2004-2008 steeds 13 keer of meer oververtegenwoordigd in de penitentiaire inrichtingen. In 2004 lag deze ratio zelfs op 19.
• Marokkaanse Nederlanders waren tussen 2004 en 2008 ter vergelijking ”˜slechts’ vijf tot zes keer oververtegenwoordigd.
• Ook het percentage van de Surinaamse Nederlanders lag ruim boven die van de Marokkaanse Nederlanders.
• Turkse Nederlanders zijn in de periode 2000-2004 steeds minder dan vier keer oververtegenwoordigd geweest.

Bovenkerk: “Ik ken deze cijfers niet.” Dat de oververtegenwoordiging van Antilliaanse Nederlanders zo extreem hoog is, is me ook niet bekend.”

Guido Hendrikx | 14-03-10 11:50