Wetenschappelijk gezien prietpraat
Paranormale gaven
Boek maakt korte metten met bijgeloof.
Gelezen: Wat een Onzin
Aan dit boek van wetenschapsfilosofen Herman de Regt van de Universiteit van Tilburg, en Hans Dooremalen van de Universiteit van Amsterdam kwam ik toe in de kerstvakantie.
Ze ontpoppen zich in woord en daad een volger van de Britse wetenschapper en staatsman Francis Bacon die al in de 16e eeuw overtuigend grenzen trok tussen kennis en bakerpraatjes, ofschoon de christelijke grondslag voor zijn denken hem nog dwars zat.
De schrijvers niet meer. Dus wijden ze ook een hoofdstuk aan het weerleggen van het bestaan van God. Dat kwam onverwacht, al ligt het wel in de lijn van hun hoofdstuk over de bestrijding van intelligent design, het geloof dat ergens gedurende de evolutie een hogere macht ingreep.
Ze leggen ook uitgebreid uit wat wetenschap nu precies wel en niet behelst en hoe ze menen dat mensen onzinnige opvattingen gaan koesteren. En waarom ze er zo moeilijk vanaf te brengen zijn.
Dat gaat een stuk verder dan de oorspronkelijke reden om dit boek op Leugens.nl te behandelen: het vakkundig afrekenen met paranormale ‘gaven’ van een ‘medium’ en ‘verschijnselen’ zoals ‘bijna-doodervaringen (eerste en beste hoofdstuk). Dat doen de schrijvers goed, met onder meer Jomanda, Char en Uri Geller als hun slachtoffers.
Helder is het wel, verrassend niet, want ze leunen bijvoorbeeld ook sterk op James Randi die Uri Geller ontmaskerde en ook Char. Ze leggen wel overtuigend uit hoe ‘hot reading’ (informatie vooraf verkregen van personen) en ‘cold reading’ (slim vragen stellen) hun rol spelen.
In één adem sabelt ‘Wat een Onzin’ ook de homeopathie neer aan de hand van de opvatting dat je middelen ontelbare malen kunt verdunnen en dan nog de werking behoudt. Onder meer het dure homeopathische medicijn Oscillococcinum, een vermeende griepremmer, moet het ontgelden.
In één adem stellen ze dat ‘homeopathie slechts een placebo-effect’ kent. Overtuigend is deze conclusie niet. Als die juist is dan heeft groeiend aantal reguliere artsen dat de homeopathie mede in het vaandel voert veel uit leggen aan de klandizie.
Peter Olsthoorn | 11-01-09 12:38
Reacties
Tapeworm | 11/01/09 om 13:26
“In één adem stellen ze dat ”˜homeopathie slechts een placebo-effect’ kent. Overtuigend is deze conclusie niet. Als die juist is dan heeft groeiend aantal reguliere artsen dat de homeopathie mede in het vaandel voert veel uit leggen aan de klandizie.”
Dit is makkelijk te verkaren: Volgens de wet zijn artsen verplicht om precies uit te leggen wat voor medicijn zij een patient voorschrijven. In het geval van een placebo zullen zij dus moeten vermelden dat het om een placebo gaat en niet om een echt medicijn, waardoor het placebo-effect meteen teniet wordt gedaan. Homeopathische middelen bieden hier uitkomst, aangezien het technich gesproken niet om een placebo gaat, maar om een middel waarvan de werking niet wetenschappelijk is vastgesteld.