Leugens.nl

Mooi voorbeeld uit Britse satire: 

Manipuleren met opiniepeilingen

Een opiniepeiling toont aan dat de meerderheid van het volk herinvoering van de dienstplicht wil. Tenminste, als je maar stuurt.

Will Tiemeijer van de WRR schreef het boek ‘Wat 93,7 procent van de Nederlanders moet weten over opiniepeilingen’. We komen op het boek nog terug.

Vandaag verdedigt hij zich in de Volkskrant tegen een malle recensie van zijn boek waarin journalist Martin Sommer de pers en dus zichzelf aangevallen toont. Dus hij recenseerde niet meer maar verdedigde zichzelf en zijn beroepsgroep.

De kern van het betoog van Tiemeijer: “Peilingen construeren meningen waar ze lang niet altijd zijn, en niet zelden van een dubieuze kwaliteit. Ik vind dat niet goed. Al die percentages over ‘de mening van het volk’ kunnen het democratische debat doodslaan.”

Tiemeijer doet er het volgende prachtige voorbeeld bij uit Yes Minister, de satirische serie van Jonathan Lynn en Anthony Jay.

Door een opiniepeiling is minister James Hacker ervan overtuigd geraakt dat ‘de man in de straat’ wil dat de dienstplicht opnieuw wordt ingevoerd. Secretaris-generaal Sir Humphrey Appleby vindt het geen goed plan. Aan assistent Bernard Woolley legt hij uit dat je resultaten van opinieonderzoek niet al te serieus moet nemen.

Sir Humphrey: “Je weet hoe dat gaat. Leuk jong meisje komt op je af. Je wil natuurlijk een goede indruk maken, je wil niet dom lijken, toch? Dus ze gaat jou een paar vragen stellen. Meneer Woolley, maakt u zich zorgen over het aantal jongeren zonder baan?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Maakt u zich zorgen over de stijgende criminaliteit onder tieners?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Denkt u dat er een gebrek aan discipline is op onze middelbare scholen?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Denkt u dat jongeren enig gezag en leiderschap in hun leven zouden verwelkomen?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey : “Denkt u dat ze wel voor een uitdaging voelen?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Zou u voor herinvoering van de dienstplicht zijn?”
Bernard Woolley: “Eh.. nou… misschien wel”

Sir Humphrey: “Ja of nee?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Natuurlijk zeg je ‘ja’, Bernard. Na alles wat je daarvoor gezegd hebt, kun je onmogelijk met ‘nee’ antwoorden. Vervolgens verzwijgen ze de eerste vijf vragen en publiceren ze alleen de laatste.”
Bernard Woolley: “Is dat echt wat ze doen?”

Sir Humphrey: “Niet de integere bureaus, nee, maar daar zijn er niet veel van. En in plaats daarvan kan het leuke meisje natuurlijk ook het tegenovergestelde resultaat verkrijgen.
Bernard Woolley: “Hoe dan?”

Sir Humphrey: “Meneer Woolley, maakt u zich zorgen over het gevaar van oorlog?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Bent u bezorgd over het groeiend aantal wapens?
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Denkt u dat er gevaar schuilt in het verstrekken van geweren aan jongeren, en hen leren hoe te doden?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Denkt u dat het verkeerd is mensen te dwingen tegen hun wil de wapens op te nemen?”
Bernard Woolley: “Ja”

Sir Humphrey: “Zou u tegen de herinvoering van de dienstplicht zijn?”
Bernard Woolley: “Ja”
Sir Humphrey: “Et voila! Zie je wel, Bernard. The perfect balanced sample.”

Peter Olsthoorn | 12-03-08 11:09