Hoe zit het precies met rokers, dikkerds?
Hogere zorgpremie voor ongezond leven
Zo’n pleidooi is gegrond op een leugen. Maar was dat al niet bekend?
Gelezen: Lifetime Medical Costs of Obesity
Niet minder dan acht onderzoekers van het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) vergeleken samen de zorgkosten van drie groepen van duizend personen: dikkerds, rokers en gezond levenden.
Hun conclusie leidde tot een ontmaskering: dat rokers en dikkerds duurder zijn voor de zorg is niet waar. Want ze leven korter. En doen dus minder lang een beroep op de zorg. De cijfers, op grond van vastgestelde ziektepercentages
- Gezonde mensen: levensduur 84 jaar, 281.000 euro zorgkosten
- Dikkerds: 80 jaar, 250.000 euro
- Rokers: 77 jaar, 220.000 euro
Die uitkomst is een verrassing voor onderzoekschef Pieter van Baal. Eerder onderzoek had al aangetoond dat rokers over hun leven gezien minder zorg gebruiken dan niet rokers. Voor obesitas was dit niet eerder aangetoond.
Blije ‘zie je wel’ berichten in de pers waren het gevolg. Het kan dus niet zo zijn dat rokers en dikkerds hogere zorgpremies moeten betalen. Maar hoe zit dat precies?
De discussie dateert van 2005. Toen trad Floris Sanders af als voorzitter van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ). Hij suggereerde toen dat mensen die ongezond leven een hogere ziektekostenpremie zouden moeten betalen. Of zij die meer risico’s nemen (bepaalde sporten, roekeloos gedrag) bijbetalen bij genezing.
“Mag je zeggen: iemand die ongezond leeft, moet een hogere premie betalen. Of: iemand die ongezond heeft geleefd, moet een hogere eigen bijdrage betalen bij een bepaalde behandeling”¦Laat ik volstaan met de constatering dat in de samenleving van nu financií«le prikkels vaak een zekere kracht hebben.”
Sanders sprak ‘te grof’. Had hij al beter kunnen weten? In een artikel in Medisch Contact van 2006, goed onderbouwd: “Mensen die ongezond leven, moeten een hogere ziektekostenpremie betalen, zo wordt nogal eens geopperd. Maar dat idee gaat in rook op als je álle zorgkosten in een mensenleven meerekent. Dus ook die van gewonnen levensjaren.”
Er wordt bijvoorbeeld gewezen op de mensonterende ‘dementie’ die de gezond levenden vaker treft dan de mensen die eerder dood gaan.
Economisch is er nog meer af te dingen: langer levenden betalen gemiddeld vier jaar langer premie. Maar die 5.000 euro maakt het verschil in kosten van 30.000 euro niet goed.
Wel telt het werkverlet door zieke dikkerds en rokers. Dat is niet meegeteld door de onderzoekers en een belangrijke weglating. En de andere kosten van bejaarden? Goedkoop is overlijden bij het begin van het pensioen. Arme mensen gingen al eerder dood, wat onderzocht is, dus ook niet ongunstig.
Maar anderzijds: ouderen leveren momenteel weer meer op daar ze vaak op kleinkinderen passen als ouders geld verdienen. En ze verrichten veel vrijwilligerswerk waardoor clubs kunnen draaien. Etc.
(Minder van belang, maar nog leuk voor de wetenschap: de opbrengst van gezelligheid van dikkerds. De hogere co2-vervuiling door dikkerds vanwege meer benzine voor verplaatsing, hun hogere voedselconsumptie. Etcetera.)
Peter Olsthoorn | 06-02-08 08:01
Reacties
Floris Sanders | 07/03/08 om 15:51
Jawel, diezelfde Sanders die van ‘leugens’ wordt beticht. Recent publiceerde Bonneux een studie waaruit blijkt dat mensen met matig overgewicht zelfs 1,5 jaar langer leven dan hun magere tegenpolen. Hoe kan dat: de moderne geneeskunde kan hart- en vaatzieketen en diabetes steeds beter behandelen. Maar wel tegen een prijs – sijgende kosten van de gezondheidszorg. iets om eens over na te denken. Want die stijgende kosten slaan vermoedelijk niet gelijkelijk over alle leden van de bevolking neer, en de toenemende premielasten die daar het gevolg van zijn kunnen het draagvlak voor de risicosolidariteit ondergraven.
Wie korter leeft draagt niet meer bij aan de inkomensafhankelijke afdracht in het kader van de Zorgverzeringswet, de premies AWBZ en de premie Zorgverzeringswet aan de verzekeraars: een veelvoud van het in deze column genoemde bedrag. Dit aspect wordt in het geciteerde artikel uit Medisch Contact geheel buiten beschouwing gelaten.
Maar los daarvan: de legitimering van premiedifferentiatie berustte wat mij betreft nimmer louter op het argument dat ongezond levenden duurder zouden zijn dan gezond levenden. Het gaat hier ook om de financiele houdbaarheid van het stelsel, het draagvlak voor risicosolidariteit en het doel van gezondheidszorgbeleid: willen we een gezonde(re) bevolking nastreven of niet.
In mijn pleidooi heb ik opbrengsten buiten de gezondheidszorg (kosten van pensioenen, mantelzorg etc.) overigens steeds butien beschouwing gelaten…
Peterstijntjes | 05/06/09 om 10:31
Wat een lulkoek!
Duncan | 13/12/09 om 20:26
Dan vind ik de reactie van dhr Sanders beter onderbouwd :)
loes | 19/01/10 om 10:04
Ik vind het belachelijk dat er uberhaupt over deze kwestie gepraat word. ”Wie kost meer? ” de ongezonde of de gezonde.
We hebben het hier over mensen, niet over producten!
Je lichaam is toch van je zelf en je mag weten wat je er mee doet. Het is niet van de staat of van zorgverzekeraars. Trouwens, er speelt een hoop meer mee dan alleen de uren die we sporten en wat we eten. Erfelijkheid bijvoorbeeld. En de opvoeding die we krijgen.
En als het toch doorgaat, hoe moet dit allemaal gecontroleerd worden? Ik voel een soort ”gezondheids dictatuur” opkomen. Want als we hier mee door gaan, wat is de volgende stap?
maijn | 28/01/10 om 20:15
ik vind het goed. Mensen met een uitkering roken dat geld soms gewoon op. En dat mogen ze best voelen!